YILDIRAY ÇİÇEK / TÜRKGÜN
Kerkük yine hareketlenmeye başladı. Irak’ın Kerkük kentinde güvenliği sağlayan ve kentte orduya ait en büyük karargâh olan Kerkük Ortak Operasyonlar Komutanlığı’nın Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani’nin talimatıyla (KDP’ye) devredilme hazırlıkları Kerkük’te büyük huzursuzluk başlattı. Türkmenler ve Araplar bu gelişmeye karşılık olarak protestolarını sıklaştırdı. Bu kararın tam arka planı doğru mu orasını da bilmiyoruz. Önümüzdeki günlerde netlik kazanacaktır.
Terör örgütü IŞİD’in tekrar güçlenmesi bahanesine sığınarak, Kerkük’te 33 askeri noktayı kontrol etme kararı alındığı söyleniyor.
ABD’nin işgali sonrası Irak ve Kuzey Irak olarak bölünen topraklarda, bölen tarafa yine güç verme konusunda Irak yönetiminin dikkatli olması gerekiyor.
Barzani ailesinin yıllarca bağımsız sözde Kürdistan kurma hayali ABD’nin hep canlı tuttuğu bir hayal olunca dikkat çok önemli oluyor.
ABD ordusuna ait askeri kargo uçaklarının Irak’taki Ayn el-Esed Hava Üssü’ne gerçekleştirdiği yoğun inişleri ve kalkışları arttırdığına dair haberler ve Iraklı bir heyetin iki hafta önce ABD’nin başkenti Washington’a gerçekleştirdiği ziyaret sonrası bu kararların alınması bir hareketliliği doğurmuştur.
Barzani’nin 25 Eylül 2017’de düzenlediği sözde “bağımsızlık referandumu” ve Kerkük’ü “ilhak girişimi”, Türkiye’nin kararlı duruşuyla ve diyalogları sayesinde önlemiş olan merkezi hükümet, şimdi Kerkük’ün üzerine peşmerge gölgesi düşürmeme konusunda çok titiz olması gerekiyor.
Bugüne kadar Barzani gücünün elinde olan yerlerde Türkmenlere karşı sadece huzursuzluk, adaletsizliğin yanında bir de asimile çalışması olmuştur. Türkmen kenti Kerkük üzerinde yıllarca bunun dışında yapılan farklı bir şey olmamıştır.
Peşmergelere 33 askeri noktayı kontrol etmesi için izin verirseniz, bu “kontrol etme görünümlü halin” yine Kerkük üzerinde hak iddia etme, üzerine konma, gasp etme girişimlerine döneceğini düşünerek, Türkmenlerin elini de güçlü tutacak dengeyi Irak merkezi hükümeti kurmalıdır.
Dengeyi bozacak her karar Kerkük’ün huzurunu kaçırır. Şimdiden bu başladı çünkü.
ABD biliyorsunuz Suriye’deki planlarının işleyişini son zamanlarda yoğunlaştırdı. Suriye’de terör örgütü YPG ile tatbikat yaparak “Benim müttefikim YPG” mesajı vermesi bu yoğunlaşmanın delili olmuştur. Irak’ta da yine Peşmerge üzerinden fitne çıkarmasının önüne geçilmelidir.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın Barzani ve Irak merkezi hükümetiyle görüşmesi bu gelişmelerin farkında olduğunun işaretidir. Peşmerge ve PKK arasındaki çatışmaların finali, terör örgütü PKK’nın Irak’tan atılmasıyla sonuçlanmalıdır. Barzani güçlerinin bu konuda nasıl bir sınav vereceğini önümüzdeki günler gösterecektir.
Türkiye Barzani’nin 25 Eylül 2017’de yapmaya kalktığı referandumda gösterdiği İran, Irak merkezi hükümeti dengesinde kurduğu diyalogu da aynen sürdürmelidir.
O yüzden Türk devleti/hükümeti Kerkük üzerindeki yaşanan son gelişmeler üzerine çok dikkatli olmalıdır. Bugüne kadar sürdürdüğü hassasiyeti aynen devam etmelidir. Çünkü ABD’nin planları, Barzani’nin hevesleri hiç tükenmeyeceğini bildiğimiz için Türkiye ve Türkmenler her daim teyakkuz halinde olmalıdır.