Otobüsler neden kaza yapıyor?

Otobüsler neden kaza yapıyor?
  • Manşet
  • 11 Ağustos 2021 12:16
  • 1.149

Otobüsler neden kaza yapıyor? Uzman isim açıkladı: Bu olmadan kazalar bitmeyecek!

Şehirlerarası yolcu otobüsü kazaları son dönemde artışa geçince herkesin kafasında aynı soru işareti oluştu. Otobüsler neden kaza yapıyor? Uzman isimler otobüslerin neden kaza yaptığını Haber7’ye değerlendirdi

Haber7/ Tuğba Uzun

Yıllardır gündemden düşmeyen otobüs kazaları can yakmaya devam ediyor. Yıllardır alınan önlemlere rağmen firmalar yasal olmayan birçok yöntemle kuralları çiğneyerek onlarca vatandaşın canını tehlikeye atabiliyor. Bu üzücü kazaların en büyük sebebi ise şoförler üzerindeki baskı ve uzun süreli çalıştırılmaları.

Bir otobüs şoförü 24 saatlik bir süre içerisinde toplam olarak 9 saatten ve devamlı olarak 4,5 saatten fazla araç sürmeleri kanunen yasakken yaşanan kazalar sonrası bazı firmaların birkaç farklı ehliyetle şoförleri uzun saatler çalıştırdığı ortaya çıktı. Uzun süreli çalışmayı kabul etmeyen şoförler ise işsizlikle tehdit ediliyor.

Şehirlerarası yolcu otobüsü kazaları son zamanlarda artışa geçti. Balıkesir, Soma, İzmir son olarak Uşak… Peki otobüs kazaları neden oluyor? İhmal var mı? Konuyu Uluslararası Yol ve Sürüş Güvenliği Uzmanı Mert İntepe, Türkiye Otobüsçüler Federasyonu Yönetim Kurulu Başkanı Birol Özcan, Fren ve Trafik Güvenliği Uzmanı, Makina Yüksek Mühendisi, Türkiye Trafik Kazalarını Önleme Derneği Üyesi Alpay Lök Haber7.com için değerlendirdi.

Son dakika haberi: Otobüs kazalarının önüne geçmek için atılması gereken 4 adım

OTOBÜS KAZALARI NEDEN ARTTI?

Uluslararası Yol ve Sürüş Güvenliği Uzmanı Mert İntepe özellikle yaz aylarında sıcak havaların etkili olduğunu söyleyerek devem etti: “Birkaç sebep bir araya gelince otobüs kazaları ortaya çıkıyor. Özellikle yaz aylarında sıcaklık arttığında artışa geçiyor. Uzun çalışma ve sürüş saatleri sürücülük mesleğinin en büyük problemlerinden biri olduğu gibi uzun yol otobüs şöförlerinin dinlenme şartları da çok insani değil. Şoförler otobüsün altında bagajları koyduğumuz bölümde yatak koyularak dinlenmeye çalışıyor. Böylelikle aslında her an yorgun bir vücutla hareket ediyorlar. bu noktada yorgunluk, uykusuzluk çalışma saatlerinin fazlalığı dinlenme saatlerinin azlığıyla birlikte mikro uyku kazaya giden kaçınılmaz son oluyor.”

 

OTOBÜSLERİN DONANIMLARI YETERLİ Mİ? BAKIMLARI DÜZENLİ YAPILIYOR MU?

İntepe konuşmasında otobüslerin donanımlarının yeterliliği hakkında bilgi verdi: “2016 yılından sonraki araçlarda Acil Durum Fren Destek Sistemleri var. Yani sürücü uyusa bile araba kendi kendine fren yapabiliyor. Fakat kazalarda 2016 yılı öncesi araçlarda meydana geliyor genelde. Ülkemizin ekonomik şartları ve sektörün ekonomik sıkıntıları araç bakımlarını geriye atıyor. Araç sahipleri veya patronlar bu bakımları mesleki karlılığı göz önünde bulundurarak biraz daha gözardı edebiliyor. Ticari araçların muayene kısmının düzenlenmesi gerektiğini düşünüyorum.”

1 TAKOGRAF 3 EHLİYET TARTIŞMASI

İntepe sektörde bu tip bilgilerin çok yaygın olduğunu söyleyerek “Bizim yaptığımız araştırmalar da bunları gösteriyor. Bu sayede evde olan sürücünün takometre kartıyla sürüş saatlerini uzatıyorlar. Sürücünün 15-16 saat araç kullanması çok tehlikeli bir durum. Normal şartlarda bir şoför 24 saatte 9 saat araç kullanabilir. Ancak şoförler otobüsün altında  dinlenme ile tekrar yola çıktığınızda vücut bunu kaldırmıyor. Keza şoförler haftanın 6 günü bu şekilde çalışmak zorunda kalıyor. Kanuni olarak haftada 1 gün evde dinlenme zorunluluğu var. Ancak bunlar denetimlerle göz ardı ediliyor.”

ŞOFÖRLER EĞİTİM ALIYOR MU?

İntepe şoförlerin eğitim alması gerektiğini şöyle açıkladı: “25 yıllık eğitimciyim ve dünyanın pek çok yerinde sertifikalı eğitimler veriyorum. Benim bildiğim Türkiye’de otobüs şoförü olmak için yetkinlik meselesiyle ilgili bir eğitim yok. Sektörde günlükçü dediğimiz tecrübesiz şoförler maalesef oldukça yaygın. Sürücülük profesyonel bir iştir. Eğitim gerektirir, denetim gerektirir. Bu bir kültür yansımasıdır ve trafik kültürü ülkemizde yeteri kadar yoktur. Eğer uçak kazasında bu kadar insan hayatını kaybetseydi çok ciddi önlemler alınırdı ama otobüste bu öyle olmuyor. 1-2 gün sonra bunu da unutacağız ve en büyük sorun da burada. Kanıksıyoruz ve trafikteki ölümleri kanıksamak çok tehlikeli. Bir taraftan da bütün yolcuların emniyet kemeri takma zorunluluğu olmasına rağmen kişisel olarak emniyet kemeri kullanmadığımız için kazada otobüsten dışarı fırlamak kaçınılmaz oluyor.”

SIKI DENETİM ŞART

Türkiye Otobüsçüler Federasyonu Yönetim Kurulu Başkanı Birol Özcan; “2016 öncesine göre ölümlü trafik kazaları çok azaldı. Yıllık orana bakıldığında Avrupa standartlarını yakaladık. Şehirler arası çalışan otobüs sayısı 8 bin civarında. Kazaların olmasının pek çok nedenleri var. Bunlardan biri ihmal. Şoförlerin eğitilmesi şart. Buna ek olarak şoförlerin 5 yılda bir aldığı psikoteknik eğitimini 2 yılda bir almaları gerekir. Ayrıca özellikle yaz aylarında sıcak havanın etkisiyle kaza yapma olasılığı artan şoförlerin denetimlerinin sıklaşması gerekir. Şoförlerin künyesi gibi olan dijital kartları vardır. Polis veya jandarmaların şoförlerin dijital kartına bakarak tüm bilgilerine erişmesi ve aksi bir durumda ceza yazması gerekmektedir. Dijital kart dediğimiz kartta 1 yıl içinde günde kaç saat çalıştığı, haftada kaç gün izin yaptığı, hangi güzergahlarda çalışmış vs gibi tüm bilgiler mevcuttur. Geçen yıl bizim ölümlü kazamız 48 iken Almanya’da bu rakam 58’dir. Biz gittikçe azalıyoruz. Daha sıkı denetimle bu rakamı daha da indirmek mümkün.”

ŞOFÖRLÜK EĞİTİMİ MESLEK LİSESİNDE VERİLMELİ

Özcan şoförlüğün eğitiminin olması gerektiğini söyleyerek: “Şoförlük eğitimleri, muavinlik ve banko personeli eğitimleri dahi meslek liselerinde verilmeli. Profesyonel bir meslek olan şoförlük eğitimi kesinlikle hafife alınmamalıdır.”

TAKOGRAF HİLESİ ESKİDEN BERİ VAR

Özcan takograf hilesinin eskiden beri çok yaygın şekilde kullanıldığına dikkat çekerek: “Eskiden şoförler kibrit çöpü dahi takabiliyordu. Bunu engellemenin yolu da şüphesiz denetimdir. Bunu yapan şoförlere büyük cezalar verilmesi şarttır. Eğer ki 1 şoför başkasının da kartını kullanarak seyahat ediyorsa onun ehliyetine el konulmalıdır ve ceza yazılmalıdır. Hiçbir firma sahibi bunu şoförlerine dayatmaz. Çünkü herhangi bir kazada firma ödeyeceği tazminatı göze alamaz. Bir kişinin burnu dahi kanasa firma çok büyük tazminatlar ödüyor. ”

OTOBÜS KAZALARINDA ŞOFÖR İHMALİ VAR MI?

Fren ve Trafik Güvenliği Uzmanı, Makina Yüksek Mühendisi, Türkiye Trafik Kazalarını Önleme Derneği Üyesi Alpay Lök; “Otobüs kazalarının birden fazla nedeni var. Bu nedenlerin temelinde de sistem sorunumuz var. Burada zincirin en son halkası şoförler oluyor. Şoförler hem kurban hemde suçlu oluyor. Sorunu 3’e bölüyorum;

1) Sürücülerin yoğun mesaisi, çalışma şartları ve takograf denetimleri

2) Yolcuların emniyet kemeri kullanmaması

3) Araç muayene sisteminin Avrupa’yla eşdeğer olmaması

Dördüncü olarak ise bir öneride bulunmak istiyorum. 2016 sonrası üretilen şehirlerarası otobüslerde elektronik destek sistemleri var. Bunların 3’ü çok önemli. Bunlar Acil Frenleme Sistemi, Elektronik Ayarlılık Sistemi ve Şerit Takip sistemi. Bunlar kazaları azaltacak elektronik sistemler ve 01.01.2016’dan beri zorunlu.”

TRAFİK KAZALARINDA NEREDEYİZ?

2020 yılında trafik kazalarında 4866 kişi hayatını kaybetti. 83 milyon nüfusa vurulduğunda milyon kişi başına 58 kişi demek oluyor.

01.01.2016’DAN BERİ ZORUNLU

Lök söz konusu zorunluluğu şemayla açıkladı: “Bu şemaya göre 01.01.2016 yılı itibariyle Acil Frenleme Sistemi, Elektronik Ayarlılık Sistemi ve Şerit Takip sistemi Avrupa Birliği ile birlikte aynı anda zorunlu hale geldi. Benim önerim öncelikle gece yolculuklarına bu araçlar verilmeli. Çünkü son kazalarda da gördük ki kazalar genellikle gece veya sabaha karşı gerçekleşiyor. Bugünden yarına uygulanabilecek bir tedbir. Filoların yenilenmesi otobüs şoförlerini de motive edebilir. Birde kış lastiği mevzuatı kabul edilmeli. Tüm bunlar edinilmeli ve denetlenmelidir.”

ŞİRKETLER ŞOFÖRLERE MOBBİNG YAPIYOR MU?

Lök şoförlerin çok zor durumda olduğunu ifade etti ve “Şoförler daha insani şartlarda çalışmak istiyor. Şoförler otobüsleri tamire götürdükleri tamircilere dahi daha fazla dinlenmek için biraz uzun sürsün diyebiliyorlar. Zincirin en zayıf halkası olan şoförler de mağdur. ”

DÜNYANIN EN GÜVENLİ OTOBÜSLERİNİ ÜRETİYORUZ

Lök konuşmasını şöyle noktaladı: “Türkiye otobüs üretiminde Avrupa’nın üretim merkezi. Bütün Avrupa’ya Türkiye’den otobüs üretilip gönderiliyor. Dünya’nın en güvenli otobüslerini üretiyoruz. Bunun sebebi sanayicilerimiz çok güçlü olması ve otobüs yolculuğunun önemli olmasıdır. Bu sebeple sağlam güçlü otobüsler üretiyoruz. Ancak bu otobüsleri yanlış bakım veya sürücü yorgunluğu sebebiyle güvenli kullanamıyoruz. Bu konuda ciddi değişiklikler gerekiyor. Avrupa Birliği mevzuatlarını yakalayıp onları geçmemiz gerekiyor.”

KAYNAK: HABER7
BU KONUYU SOSYAL MEDYA HESAPLARINDA PAYLAŞ
ZİYARETÇİ YORUMLARI

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu aşağıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.

BİR YORUM YAZ